Yeni Dünya Düzeni: Yapay Zekanın İş Hayatına Etkileri
Geçtiğimiz son 20 yıl içerisinde dünya genelinde teknoloji anlamında çok önemli yenilikler yaşandı. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sanal dünya kavramı ortaya çıktı. Şu anda günlük hayatımızı devam ettirirken, yemek yemek, alışveriş yapmak, faturalarımızı ödemek, para transferi yapmak gibi birçok konu için telefonlarımızda veya bilgisayarlarımızda bulunan uygulamaları kullanıyoruz.
Teknolojinin sürekli olarak gelişmesi ile birlikte yeni kavramlar da hayatımıza girmeye başladı. Bu kavramlardan birisi ise yapay zeka. Rutin yaşantımızın akışında kullandığımız navigasyon, bankacılık veya online alışveriş uygulamalarının sesli asistanları, dil çevirileri, öneri sistemleri, ses ve görüntü tanıma/tespit etme, veri analizi ve tahmini gibi birçok uygulamada aslında yapay zeka ile etkileşim halindeyiz.
İçerisinde bulunduğumuz bilgi çağında sürekli gelişen teknoloji dünyası ile ilgili en çok merak edilen sorulardan birisi ise, yapay zekanın iş hayatında farklı meslek gruplarına etkisi. Bir kısım araştırmacı veya mühendis, yapay zeka uygulamalarının iş dünyası içerisinde yaygınlaşmasının verimliliği, üretimi arttırıp, fiziki iş gücünü destekleyeceğini düşünürken, diğer taraf ise bilgisayarların ve programların birçok meslek grubunun sonunu getireceği fikrini savunmaya devam ediyor.
Peki gelecek için büyük değişiklikler vadeden yapay zeka, gerçekten işlerimizi elimizden mi alacak? Bizi nasıl bir gelecek bekliyor?
Herkese merhaba. Bu yazımda gelişen teknoloji ile birlikte önümüzdeki yıllarda yapay zekanın iş hayatımızı hangi yönlerden etkileyebileceğine değinmeye çalışacağım. Keyifli okumalar :)
Yapay zeka teknolojinin alanlarından birisi. Bu alanın geleceğimizi nasıl etkileyeceğini tahmin edebilmek için öncelikle rutin yaşantımızda kullandığımız teknolojinin hayatımıza etkilerinden bahsetmemin faydalı olacağını düşünüyorum.
Tahmini 10–15 sene öncesine kadar faturalarımızı ödemek için fatura ödeme merkezlerine gidiyorduk. Bugün ise telefonlarımızda bulunan bankacılık uygulamaları ile istediğimiz an bu işlemi gerçekleştirebiliyoruz. Yine aynı şekilde bu uygulamalar sayesinde ATM’ye gitmeye gerek kalmadan istediğimiz saatte istediğimiz kişiye para transferi gerçekleştirebiliyoruz. Yemek yemek veya market alışverişi yapmak için artık dışarı çıkmak mecburiyetinde değiliz. Muhtemelen bir çoğumuz ülke ve dünya genelindeki güncel haberleri ve olayları takip etmek için gazete almıyordur :) Bunları okurken aklınıza gelebilecek çok sayıda uygulama da yine teknolojinin hayatımıza kattığı etkiler.
Bunlara ek olarak bir de günlük hayatımızda kullandığımız yapay zeka uygulamaları mevcut. Örneğin sesli asistanlar, dil çevirileri, öneri sistemleri gibi uygulamalardan yazının başında bahsetmiştim. Peki bundan belki 10, belki de 20 yıl sonra nasıl bir sabaha uyanacağız? Geçmişteki alışkanlıklarımızın günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte farklı noktalara evrildiğini görüyoruz, peki 50 yıl sonra bugünkü yaşantımız hangi ölçülerde değişmiş olacak? Bilgisayar programları, akıllı sistemler ve yapay zeka uygulamaları hangi meslek grupları için tehdit olabilir?
Yapay Zekanın İş Dünyasına Etkileri
Navigasyon, bankacılık uygulamaları, sesli asistanlar, chatbot’lar ve mesajlaşma uygulamaları, dil çevirileri, öneri sistemleri, ses ve görüntü tanıma/tespit etme, veri analizi ve tahmini… Bu başlıklar aslında yapay zeka dendiğinde ilk akla gelenler. Aslında günlük yaşantımızda birçok yapay zeka uygulamasına bir şekilde bir yerde ihtiyaç duyuyor ve kullanıyoruz. Bu örnekleri daha iyi anlayabilmek için yapay zekanın içerisinde interaktif ve yoğun bir şekilde yer aldığı bazı meslek gruplarına bakalım.
Müşteri Hizmetleri
İster banka uygulaması, ister online alışveriş sitesi, ister mobil hattımız için destek operatörleri... Hemen her uygulama kendi içerisinde müşteri destek ekibini barındırıyor. Herhangi bir sorun yaşadığımızda arayıp sorunun çözümü için talepte bulunuyoruz. Bu meslek grubu için yapay zeka ile gelen en büyük yenilik sesli asistanlar ve chatbot mesajlaşma sistemleri. Bir siteden bir ürün aldık, fakat daha sonra siparişimizin durumunda hernagi bir değişiklik yapma ihtiyacımız oldu. Adresi değiştirmek veya siparişi iptal etmek istiyoruz. Bu noktada doğrudan uygulama içerisindeki yapay zeka destekli asistan (chatbot) ile durumumuzu anlatıp çözüm talebinde bulunabiliyoruz. Ve talep çok hızlı bir şekilde işleme alınıyor. Bu durumu farklı açılardan değerlendirelim:
- Bu tarz chatbot veya sesli asistan uygulamalarının kolaylık sağladığı bir gerçek. Fakat zaman zaman derdimizi anlatmakta zorlanabiliyoruz veya uygulamanın eksik kaldığı noktalar olabiliyor. İlerleyen yıllarda yapay zeka teknolojisinin daha ileri seviyeye ulaşması ve bu sistemlere entegre olması ile birlikte isteklerimiz daha kolay bir şekilde çözülebilir. Ve olaya müşteri değil şirket taraftan baktığımızda ise o firma birçok çalışan yerine yalnızca akıllı uygulamalara ihtiyaç duyacaktır. Böylelikle bu alanda çalışan birey sayısı minimum seviyede olurken işlerin büyük bir çoğunluğu yapay zeka destekli yazılımlar tarafından gerçekleştirilebilir.
- Yani sesli asistan ve chatbot alanlarındaki yapay zeka uygulamaları, müşteri memnuniyetini tam anlamıyla karşılayacak seviyeye geldiğinde müşteri hizmetleri destek ekibi meslek grubunda çalışanlar için ihtiyaç azalabilir. Ayrıca şirketler genel anlamda kâr/zarar ve maliyet dengesini korumak istedikleri için, fiziki çalışan bireyler yerine akıllı yazılımlara yönelebilir.
İnsan Kaynakları
Müşteri hizmetleri için örnek senaryoda meslek grubu için bir çeşit yok olma tehlikesinden bahsetmiştim. Burada da tam tersi şekilde meslek grubundaki verimliliği, etkinliği ve üretkenliği arttıracak bir örnek vermek istiyorum.
Yapay zeka ve veri analizi teknolojileri ile birlikte iş başvuru ve değerlendirme süreçleri de çok değişti. İnsan kaynakları ekibi, bu teknolojiler ile binlerce başvuruyu iş tanımına ve başvuran adaylara göre rahatlıkla analiz edebiliyor, en doğru ve uygun profilleri değerlendirmeye alabiliyorlar. Şirket içerinde açık durumdaki bir pozisyon için 10 bini aşkın başvuru geldiğini varsayalım. Herhangi bir uygulama kullanmadan, bu adayları birbirinden ayrı ayrı değerlendirmek hem performans hem vakit kaybı ve günümüzde çok mümkün olmayan bir durum. Bu noktada her şirketin kullandığı ve süreci oldukça kolaylaştıran, adayları kendi standartlarına göre filtreleyen, sıralayan uygulamalar mevcut. Ve bu da her anlamda insan kaynakları ekibinin verimliliğini arttırıyor.
Yapay zeka teknolojileri her alanda olduğu gibi bu alanda da gelişmeye devam ediyor. Bu bölüm için uygulamalar geliştikçe, insan kaynakları meslek grubunu yok etmek yerine etkinliğini arttırmayı ve desteklemeyi sağlayacağını düşünüyorum.
Burada teknolojinin ve özellikle yapay zekanın gelişmesinin farklı meslek gruplarına ne çeşit etkileri olabileceği konusunda görüşlerimi paylaştım. Yapay zeka her geçen gün gelişmeye devam ediyor ve etmeye devam edecek. Benim düşünceme göre yapay zeka bazı meslek grupları için verimliliği ve üretkenliği arttırırken bazı meslek gruplarında çalışan bireylere duyulan ihtiyacı azaltabilir. Ve nihayetinde önümüzdeki yıllarda iş dünyasında bizi nelerin beklediğini ben de çok merak ediyorum…
